اکلکتوس

نام علمی طوطی اکلکتوس (Eclectus roratus) است. این پرنده بومی مناطق گرمسیری مانند گینه نو، جزایر مالوکو، و شمال استرالیا است. طوطی اکلکتوس به دلیل تفاوت قابل توجه در رنگ‌بندی بین نر و ماده، یکی از خاص‌ترین گونه‌های طوطی‌ها است.

انواع زیرگونه‌های طوطی اکلکتوس:
 1. Eclectus roratus roratus
• زیستگاه: جزایر مالوکو (مولوقا)، اندونزی.
• مشخصه: یکی از کوچک‌ترین زیرگونه‌ها.
 2. Eclectus roratus polychloros
• زیستگاه: گینه نو و جزایر اطراف.
• مشخصه: رایج‌ترین زیرگونه؛ پرهای سبز روشن‌تر در نرها.
 3. Eclectus roratus vosmaeri
• زیستگاه: جزایر شمالی مالوکو.
• مشخصه: نرها با سبز کم‌رنگ‌تر و ماده‌ها با رنگ قرمز-آبی روشن‌تر.
 4. Eclectus roratus macgillivrayi
• زیستگاه: شمال شرقی استرالیا.
• مشخصه: جثه بزرگ‌تر نسبت به سایر زیرگونه‌ها.
 5. Eclectus roratus aruensis
• زیستگاه: جزایر آرو، اندونزی.
• مشخصه: شبیه به زیرگونه polychloros اما کمی کوچک‌تر.
 6. Eclectus roratus cornelia
• زیستگاه: جزایر سومباوا، اندونزی.
• مشخصه: ماده‌ها رنگ قرمز عمیق‌تر دارند.
 7. Eclectus roratus biaki
• زیستگاه: جزیره بیاق، گینه نو.
• مشخصه: اندازه کوچک‌تر و رنگ سبز تیره‌تر در نرها.

تفاوت‌های نر و ماده:
• نر: پرهای سبز روشن با منقار نارنجی.
• ماده: پرهای قرمز و آبی با منقار سیاه.

تعیین جنسیت در طوطی اکلکتوس به دلیل تفاوت‌های ظاهری بسیار واضح بین نر و ماده (دی‌مورفیسم جنسی) به راحتی امکان‌پذیر است.

تفاوت‌های ظاهری بین نر و ماده:

1. رنگ پرها:
• نر: پرهای کاملاً سبز روشن با کمی قرمز در زیر بال‌ها و آبی در کناره‌ها.
• ماده: پرهای قرمز روشن در قسمت سر و بدن، با آبی یا بنفش در ناحیه سینه و بال‌ها.

2. رنگ منقار:
• نر: منقار نارنجی-زرد براق.
• ماده: منقار کاملاً سیاه.

3. اندازه بدن:
• ماده‌ها معمولاً جثه‌ای کمی بزرگ‌تر و گردتر از نرها دارند.

4. رفتار:
• نرها: معمولاً آرام‌تر، اجتماعی‌تر و کمتر تهاجمی هستند.
• ماده‌ها: گاهی اوقات رفتار تهاجمی‌تری دارند، به خصوص در دوران جفت‌گیری یا لانه‌سازی.

روش‌های دیگر تعیین جنسیت:

اگرچه تفاوت‌های ظاهری در طوطی اکلکتوس معمولاً کافی هستند، در موارد نادر (مانند جهش‌های ژنتیکی یا تغییرات غیرمعمول)، ممکن است از روش‌های زیر استفاده شود:
 1. آزمایش DNA:
• نمونه‌گیری از پر یا خون طوطی و ارسال آن به آزمایشگاه.
• این روش 100% دقیق است.
 2. بررسی آناتومی:
• از طریق اشعه ایکس یا معاینه داخلی توسط دامپزشک.

نکته:

اگر قصد پرورش طوطی اکلکتوس را دارید، حتماً از آزمایش DNA استفاده کنید تا مطمئن شوید که جفت شما از جنسیت متفاوتی برخوردارند.

رژیم غذایی مناسب برای طوطی اکلکتوس بسیار مهم است، زیرا این پرنده نیازهای تغذیه‌ای خاصی دارد و رژیم غذایی نادرست می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی مانند کمبود ویتامین، چاقی یا بیماری‌های کبد منجر شود.

بایدهای رژیم غذایی طوطی اکلکتوس:
 1. میوه‌ها و سبزیجات تازه (75-80% رژیم):
این پرندگان نیاز به رژیمی غنی از میوه‌ها و سبزیجات دارند:
• میوه‌ها: انبه، پاپایا، سیب، گلابی، انگور، انار، نارنگی، موز.
• سبزیجات: هویج، کدو سبز، کدو حلوایی، اسفناج، کلم بروکلی، نخودفرنگی.
• سبزیجات برگ‌دار تیره مانند کلم پیچ و برگ چغندر بسیار مفید هستند.
 2. حبوبات و دانه‌های جوانه‌زده:
• عدس، نخود، ماش و دانه‌های آفتابگردان جوانه‌زده برای تأمین پروتئین و مواد مغذی بسیار مناسب هستند.
 3. غلات کامل:
• برنج قهوه‌ای، جو دوسر، کینوا، و بلغور برای تأمین فیبر و انرژی.
 4. مقدار کم آجیل و دانه‌ها:
• بادام، گردو، پسته (بدون نمک و خام) در مقادیر کم برای تأمین چربی‌های سالم.
 5. منابع کلسیم:
• استخوان ماهی‌های کوچک، پوسته تخم‌مرغ (تمیز و پودر شده) یا مکمل کلسیم تحت نظر دامپزشک.

نبایدهای رژیم غذایی طوطی اکلکتوس:
 1. غذاهای سمی:
• شکلات، آووکادو، قهوه، چای، الکل و دانه‌های سیب سمی هستند و نباید داده شوند.
 2. غذاهای چرب و شور:
• غذاهای فرآوری‌شده، چیپس، کراکر، یا هر غذایی با نمک زیاد ممنوع است.
 3. شکر و غذاهای شیرین:
• از دادن شیرینی‌جات، کیک و هر نوع قند فرآوری‌شده خودداری کنید.
 4. لبنیات:
• طوطی‌ها توانایی هضم لاکتوز را ندارند، بنابراین از شیر و پنیر خودداری کنید.
 5. حبوبات خام یا نپخته:
• برخی از حبوبات خام (مانند لوبیا قرمز) حاوی ترکیبات سمی هستند و باید پخته شوند.

نکات مهم:
• آب تازه: همیشه آب تمیز و تازه در اختیار طوطی قرار دهید.
• تغییر تدریجی رژیم: تغییرات در رژیم غذایی باید تدریجی باشد تا پرنده به آن عادت کند.
• مولتی‌ویتامین: اگر رژیم غذایی کامل نیست، با مشورت دامپزشک از مکمل‌های ویتامینی استفاده کنید.
• پرهیز از غذاهای یک‌نواخت: رژیم متنوع برای پیشگیری از کمبود مواد مغذی ضروری است.

خوراک آماده یا پلت‌ها:
• برخی از پلت‌های تجاری که برای طوطی‌های اکلکتوس طراحی شده‌اند، می‌توانند به رژیم غذایی اضافه شوند، اما باید به کیفیت و ترکیبات آن توجه کنید.

رژیم سالم باعث افزایش طول عمر، شادابی و سلامتی پرنده شما خواهد شد.

محل نگهداری طوطی اکلکتوس باید به گونه‌ای طراحی شود که سلامت جسمی و روانی این پرنده را تضمین کند. این طوطی‌ها بسیار باهوش، فعال و اجتماعی هستند و نیاز به محیطی دارند که تحرک، امنیت و تعامل را فراهم کند.

ویژگی‌های محل نگهداری مناسب برای طوطی اکلکتوس:

1. قفس مناسب:
• اندازه قفس:
• قفس باید بزرگ و جادار باشد. حداقل ابعاد:
• عرض: 90 سانتی‌متر
• ارتفاع: 120 سانتی‌متر
• طول: 120 سانتی‌متر
• قفس بزرگ‌تر همیشه بهتر است، زیرا اکلکتوس‌ها نیاز به پرواز و تحرک دارند.
• فاصله میله‌ها:
• فاصله بین میله‌ها نباید بیش از 2 تا 2.5 سانتی‌متر باشد تا پرنده گیر نکند.
• جنس قفس:
• از قفس‌های فلزی ضدزنگ استفاده کنید. قفس‌های با روکش سرب یا روی ممنوع است، زیرا برای طوطی‌ها سمی است.
• طراحی قفس:
• قفس باید درب‌های محکم و امن داشته باشد تا طوطی نتواند آن را باز کند (آن‌ها بسیار باهوش هستند).

2. تجهیزات داخل قفس:
• چوب نشیمن‌گاه:
• از چوب طبیعی با قطرهای مختلف استفاده کنید تا پاهای پرنده در وضعیت سالم بماند.
• چوب‌های میوه‌دار مانند سیب یا پرتقال مناسب هستند (بدون سم‌پاشی).
• اسباب‌بازی‌ها:
• اسباب‌بازی‌های تعاملی، طناب، آینه، و اسباب‌بازی‌های چوبی برای تحریک ذهنی پرنده ضروری‌اند.
• اسباب‌بازی‌ها باید ایمن و فاقد قطعات کوچک باشند که قابل بلعیدن‌اند.
• ظرف آب و غذا:
• ظرف‌ها باید از جنس استیل ضدزنگ یا سرامیک باشند و روزانه تمیز شوند.

3. محیط اطراف قفس:
• محل قرارگیری قفس:
• قفس را در مکانی روشن با نور طبیعی قرار دهید، اما از تابش مستقیم آفتاب یا باد سرد محافظت کنید.
• محیط باید آرام باشد، اما در نزدیکی محل تجمع افراد خانواده تا پرنده احساس تنهایی نکند.
• نور و دما:
• دمای مناسب: بین 18-25 درجه سانتی‌گراد.
• نوردهی: طوطی‌ها نیاز به چرخه منظم روز و شب (12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی) دارند. در صورت کمبود نور طبیعی، از لامپ UV مخصوص پرندگان استفاده کنید.
• تهویه:
• محل باید دارای تهویه مناسب باشد، اما از دود، گازهای شیمیایی یا اسپری‌های معطر دور نگه داشته شود.

4. فضای خارج از قفس:
• طوطی اکلکتوس نیاز به زمان زیادی برای آزاد بودن در خارج از قفس دارد (حداقل 2-4 ساعت در روز).
• یک فضای امن برای پرواز و بازی ایجاد کنید که بدون خطر باشد (بدون سیم برق، گیاهان سمی یا وسایل شکستنی).

5. نکات بهداشتی:
• کف قفس را با روزنامه یا کاغذ تمیز بپوشانید و آن را روزانه تعویض کنید.
• قفس و وسایل داخل آن را مرتباً با مواد شوینده غیرسمی مخصوص پرندگان تمیز کنید.

6. تعامل و سرگرمی:
• طوطی اکلکتوس پرنده‌ای اجتماعی است و نیاز به تعامل روزانه با صاحب خود دارد.
• اگر نمی‌توانید وقت زیادی برای او بگذارید، داشتن یک جفت (ترجیحاً نر و ماده) توصیه می‌شود.

نتیجه:

محل نگهداری باید هم فیزیکی و هم روانی برای طوطی اکلکتوس مناسب باشد. رعایت این نکات به سلامت و شادی پرنده شما کمک زیادی می‌کند.