رزیلا
نام علمی طوطی رزیلا (Rosella) Platycercus است. این پرنده یکی از طوطیهای زیبا و رنگارنگ است که بومی استرالیا و مناطق اطراف آن است.
زیرشاخهها (زیرگونههای اصلی)
طوطیهای رزیلا به چندین گونه تقسیم میشوند که شامل موارد زیر است:
1. Platycercus eximius (Eastern Rosella)
2. Platycercus adscitus (Pale-headed Rosella)
3. Platycercus elegans (Crimson Rosella)
4. Platycercus venustus (Northern Rosella)
5. Platycercus icterotis (Western Rosella)
6. Platycercus caledonicus (Green Rosella)
هر کدام از این گونهها دارای تنوع رنگ و زیستگاه متفاوت هستند. به عنوان مثال:
• Eastern Rosella دارای ترکیب رنگ قرمز، زرد و سبز است.
• Crimson Rosella به رنگ قرمز و آبی شناخته میشود.
زیستگاه
طوطیهای رزیلا در مناطق جنگلی، بوتهزارها، و حتی باغهای شهری زندگی میکنند. آنها به دلیل رنگهای چشمنواز و صدای زیبا محبوبیت زیادی دارند.
تعیین جنسیت در طوطیهای رزیلا میتواند چالشبرانگیز باشد، زیرا تفاوتهای ظاهری بین نر و ماده (دودیسی جنسی) در بسیاری از گونهها چندان آشکار نیست. با این حال، میتوان از ویژگیهای زیر برای شناسایی جنسیت استفاده کرد:
1. رنگ و الگوهای پرها
• در گونههایی مانند Crimson Rosella، نرها معمولاً رنگهای زندهتر و پررنگتری دارند، در حالی که مادهها رنگهایی کمی ماتتر یا تیرهتر دارند.
• در گونههایی مانند Eastern Rosella، تفاوت رنگی کمی دیده میشود و تعیین جنسیت از روی پرها دشوارتر است.
2. اندازه بدن
• نرها معمولاً جثهای بزرگتر و سری پهنتر نسبت به مادهها دارند.
• مادهها ممکن است کمی ظریفتر و کوچکتر به نظر برسند.
3. رفتار
• نرها اغلب در زمان جفتگیری رفتارهایی چون آوازخوانی بیشتر، نمایش حرکات خاص و بالزدن برای جلب توجه مادهها نشان میدهند.
• مادهها بیشتر رفتارهای آرامتر و گاهی تهاجمی در دفاع از قلمرو دارند.
4. شکل منقار و سر
• نرها اغلب منقاری پهنتر و سری گردتر دارند.
• در مقابل، مادهها منقاری باریکتر دارند.
5. آزمایش DNA (روش دقیق)
اگر تشخیص جنسیت از طریق ویژگیهای ظاهری دشوار باشد، بهترین روش، آزمایش DNA است که از طریق پر یا خون پرنده انجام میشود و دقیقترین نتیجه را ارائه میدهد.
نکته
برای تعیین جنسیت به صورت دقیقتر، بهتر است از یک دامپزشک متخصص پرندگان مشورت گرفته شود.
طوطیهای رزیلا به رژیم غذایی متنوعی نیاز دارند تا سالم و شاداب بمانند. در طبیعت، این پرندگان از طیف گستردهای از غذاها تغذیه میکنند که شامل دانهها، میوهها، سبزیجات، گلها و حشرات کوچک است. در اسارت، برای حفظ سلامت آنها باید رژیمی مشابه فراهم شود.
1. دانهها و غلات
• مخلوط دانههای مناسب شامل ارزن، کتان، تخمه آفتابگردان (به مقدار کم)، و غلاتی مانند جو.
• استفاده از پلتهای تجاری مخصوص طوطیها که حاوی مواد مغذی متعادلی هستند توصیه میشود.
2. میوهها
طوطیهای رزیلا عاشق میوههای تازه هستند. گزینههای مناسب:
• سیب (بدون دانه)
• گلابی
• موز
• انار
• توتها (توت فرنگی، بلوبری، تمشک)
• انگور (در مقادیر کم)
• هلو و زردآلو (بدون هسته)
3. سبزیجات
سبزیجات تازه و برگدار از مهمترین بخشهای رژیم غذایی آنها هستند:
• اسفناج
• کاهو (بهخصوص کاهوی رومی)
• هویج
• بروکلی
• فلفل دلمهای
• کدو سبز
• ذرت تازه (دانهها یا کامل)
4. منابع پروتئینی
طوطیهای رزیلا گاهی در طبیعت از پروتئین حیوانی تغذیه میکنند. در اسارت میتوانید:
• تخممرغ آبپز (به مقدار کم)
• جوانههای خوراکی مانند ماش و عدس
• مقدار کمی حبوبات پختهشده
5. آب
• آب تمیز و تازه باید همیشه در دسترس باشد.
غذاهای مضر و ممنوعه
از دادن این غذاها به رزیلا پرهیز کنید:
• شکلات
• آووکادو
• کافئین (چای یا قهوه)
• غذاهای شور، چرب یا فرآوریشده
• پیاز و سیر
• هسته میوههایی مانند سیب و گیلاس (حاوی سیانید هستند).
توصیهها
• تغذیه رزیلا باید متنوع باشد تا از کمبود مواد مغذی جلوگیری شود.
• همیشه باقیمانده غذاهای تازه را که خورده نشدهاند، بردارید تا از خراب شدن جلوگیری شود.
محل نگهداری طوطی رزیلا باید فضایی امن، راحت و مناسب نیازهای طبیعی این پرنده زیبا باشد. در اینجا ویژگیهای یک محل نگهداری مناسب ذکر شده است:
1. قفس مناسب
• اندازه قفس: رزیلاها پرندگانی فعال و بازیگوش هستند، بنابراین قفس باید بزرگ و جادار باشد. حداقل اندازه قفس برای یک رزیلا باید 90x60x60 سانتیمتر باشد، اما هرچه بزرگتر، بهتر.
• فاصله میلهها: فاصله میلههای قفس باید حدود 1.5 تا 2 سانتیمتر باشد تا پرنده نتواند سر خود را از بین میلهها عبور دهد.
• شکل قفس: قفس مستطیلی با طول بیشتر نسبت به ارتفاع، برای پرواز بهتر مناسبتر است.
2. چیدمان داخل قفس
• چوب نشیمنگاه: استفاده از چوب طبیعی با قطرهای مختلف برای سلامت پاهای پرنده (چوبهایی مانند اکالیپتوس یا درختان میوه بدون مواد شیمیایی).
• ظروف آب و غذا: ظروف تمیز و قابل شستشو برای غذا و آب. آب تازه باید روزانه تعویض شود.
• اسباببازیها: اسباببازیهای ایمن برای جویدن و بازی (مانند طناب، زنگوله و اسباببازیهای چوبی).
• ظرف حمام: رزیلاها عاشق حمام کردن هستند، بنابراین ظرفی کمعمق برای آب فراهم کنید.
3. مکان قفس
• قفس را در مکانی روشن و دارای تهویه مناسب قرار دهید، اما از جریان مستقیم هوا و نور مستقیم خورشید دور باشد.
• مکانی آرام و دور از سر و صداهای زیاد (مانند تلویزیون بلند یا موسیقی).
• دمای محیط باید معتدل باشد (حدود 18 تا 24 درجه سانتیگراد). از تغییرات شدید دما و هوای بسیار سرد یا گرم خودداری کنید.
4. زمان آزادی از قفس
• رزیلاها پرندگان فعالی هستند و نیاز به پرواز و کاوش دارند. روزانه حداقل 2-3 ساعت در فضایی امن و کنترلشده از قفس آزاد باشند.
• اتاقی که پرنده در آن پرواز میکند، باید عاری از خطراتی مانند پنکه سقفی، کابلهای برق، یا مواد سمی باشد.
5. نظافت و بهداشت
• کف قفس را با کاغذ یا شن بهداشتی بپوشانید و روزانه تمیز کنید.
• اسباببازیها و ظروف غذا و آب را مرتباً بشویید.
• چوبهای نشیمنگاه را بررسی کرده و در صورت فرسودگی یا آلودگی تعویض کنید.
6. تعامل و سرگرمی
• طوطی رزیلا به تعامل و توجه نیاز دارد. با او صحبت کنید و او را سرگرم کنید.
• اگر امکانش را دارید، نگهداری یک جفت از این طوطیها میتواند باعث شادابی و کاهش استرس آنها شود.
7. فضای خارجی (در صورت امکان)
• اگر شرایط مناسب است، میتوانید یک فضای خارجی امن و سرپوشیده (مانند آویاریوم) برای او فراهم کنید تا هوای تازه و نور طبیعی خورشید را تجربه کند.
با رعایت این نکات، طوطی رزیلا شما سالم، شاداب و فعال خواهد بود.